رأی خلاصه جریان پرونده

در تاریخ ۱۳۹۸/۸/۲۰ خانم م. ا. ب. لت از طرف اقای م. ج. بطرفیت خانم ف. ر. دادخواستی بخواسته صدور حکم بر فسخ نکاح با این توضیح که موکل طبق سند نکاحیه پیوست در تاریخ ۱۳۹۸/۳/۹ اقدام به عقد نکاح با خوانده دعوی نموده که قبل از عقد نکاح خوانده خود را مجرد معرفی نموده و در مراسم خواستگاری اعلام نموده که قبلا ازدواج نکرده و مجرد است.و در حضور شهود اظهار داشته صرفا دو هفته نامزد بوده و با کسی ازدواج نکرده است.هم اکنون زوج متوجه شده نامبرده دارای ازدواج قبلی و شش ماه در همسری دیگری بوده است.و چون زوجه خود را مجرد معرفی کرده و عقد بر پایه مجرد بودن ایشان انجام شده لذا صدور حکم بر فسخ نکاح مورد استدعاست تقدیم نموده که پس از اختلاف در صلاحیت فیمابین شعبه *و شعبه *در رسیدگی بدعوی مطروحه و حل اختلاف به تایید صلاحیت دادگستری شهرستان *در رسیدگی به دعوی مطروحه از سوی خخ. در نهایت پرونده در شعبه *ثبت و مورد رسیدگی قرار میگیرد در جلسه رسیدگی مورخ ۱۳۹۸/۱۱/۲۹ که با حضور وکیل خواهان و نیز خوانده تشکیل گردیده وکیل خواهان مطالب مندرج در دادخواست را بیان نموده و جهت اثبات ادعای خود ۵ نفر شاهد معرفی و تقاضای تحقیق از گواهان را نموده است. زوجه ( خوانده ) با تقدیم لایحه دفاعیه اظهار داشت مدافعات بشرح لایحه تقدیمی است.و در لایحه دفاعیه اعلام داشته خواهان سابقا دعوایی تحت عنوان فریب در ازدواج و رابطه نامشروع مادون زنا علیه اینجانب در همین دادگاه مطرح نموده که تحت رسیدگی می باشد. و باستناد ماده ۱۹ قانون ایین دادرسی مدنی تا صدور رای مقتضی در پرونده استنادی تقاضای صدور قرار توقف دادرسی در پرونده حاضر را دارم. و دادگاه به موجب رای شماره ۱۳۰۱ مورخ ۹۸/۱۱/۳۰ با توجه به طرح دعوی کیفری از سوی زوج علیه زوجه و تفوق ارای کیفری بر ارای حقوقی باستناد ماده ۱۹ قانون ایین دادرسی مدنی قرار توقف رسیدگی تا صدور رای در پرونده مربوط به شکایت کیفری را صادر نموده است.متعاقبا زوجه به پیوست لایحه مورخ ۱۳۹۹/۲/۱۱ تصویر ارای شماره ۱۳۴۳ – ۹۸ صادره از شعبه *که طی دادنامه شماره ۹۳ – ۹۹ صادره از شعبه *مورد تایید قرار گرفته و بموجب ان در خصوص اتهام خانم ف. ر. مبنی بر فریب در ازدواج و رابطه نامشروع مادون زنا موضوع شکایت اقای م. ج. حکم بر برائت متهم یاد شده در ارتباط با اتهام ردیف اول و قرار موقوفی تعقیب در ارتباط با اتهام ردیف دوم به اعتبار سابقه رسیدگی صادر گردیده است. ارائه نموده و تقاضای رسیدگی نموده است.که دادگاه وارد رسیدگی شده و در جلسه رسیدگی مورخ ۱۳۹۹/۴/۱۴ که با حضور زوجین تشکیل گردیده وکیل خواهان و نیز خوانده هر یک لایحه دفاعیه ای تقدیم داشته اند که ضمیمه پرونده می باشد. در این جلسه زوج خواهان اظهار داشت ما تا برج ۳ و ۴ مشکلی نداشتیم تا اینکه یک روز در کمال ناباوری به من گفت من نمی خواهم با تو ازدواج کنم و من یکی دیگر را دوست دارم. و با یکی دیگر می خواهم ازدواج کنم و مابقی به شرح لایحه وکیلم می باشد. خوانده گفته است.مدافعات به شرح لایحه تقدیمی است.و مضمون لایحه خوانده این است.که زوج از سابقه ازدواج وی مطلع بوده و علاوه بر ان در دعوی مطروحه هم فوریت مورد نظر قانونگذار در ماده ۱۱۳۱ قانون مدنی رعایت نشده است. در دادنامه شماره ۵۲۴ – ۹۷ مورخ ۱۳۹۷/۷/۱۴ صادره از شعبه *که به موجب ان بر اساس تقاضای زوجین خانم ف. ر. فرزند م. و اقای و. م. ر. فرزند س. گواهی عدم امکان سازش جهت اجرای صیغه طلاق بنحو توافقی صادر گردیده در این دادنامه زوجه خواهان غیر مدخوله و باکره ( بر اساس نظریه پزشکی قانونی ) اعلام و نوع طلاق هم باین غیر مدخوله و خلعی اعلام شده است. ( صفحات ۶۵ و ۶۶ پرونده ) . سرانجام دادگاه ختم دادرسی را اعلام و به موجب دادنامه شماره ۳۸۶ مورخ ۱۳۹۹/۴/۱۵ پس از ذکر خواسته و توضیحات وکیل خواهان و اظهارات خوانده و اعلام احراز وجود علقه زوجیت دائم بین طرفین با این استدلال که بر فرض اینکه زوجه ، ازدواج قبلی خویش را از زوج مخفی و پنهان نموده باشد. این موضوع از موارد عیوب مذکور در ماده ۱۱۲۳ قانون مدنی نبوده که موجب حق فسخ نکاح برای زوج گردد. و به طریق اولی جزی صفات و از موارد تدلیس نمی باشد. در نتیجه از شمول ماده ۱۱۲۸ قانون مدنی نیز خارج می باشد. زیرا در واقع پنهان کردن ازدواج قبلی توسط زوجه به طوری که زوجه بدون برقراری رابطه زناشویی از همسر قبلی خویش جدا شده باشد. تدلیس در ازدواج نمی باشد. و موجبی برای فسخ نکاح توسط زوج نیست ( در پرونده کلاسه *حکم طلاق صادر شده و صیغه طلاق اجرا شده و نیز حاکی از عدم وقوع نزدیکی خوانده با اقای و. م. ر. می باشد. و این که زوجه باکره است.مندرج در صفحات ۶۵ و ۶۶ پرونده ) موید این نظر می باشد. همچنین پیام های رد و بدل شده بین طرفین به شرح صفحات ۵۰ و ۵۱ و ۵۲ علیهذا دعوی و خواسته خواهان را غیر وارد و غیر ثابت تشخیص و حکم بر بطلان دعوی خواهان صادر نموده است. پس از ابلاغ رای صادره وکیل خواهان در مهلت قانونی با تقدیم دادخواست و لایحه اعتراضیه نسبت به ان تجدیدنظرخواهی نموده که پس از طی تشریفات قانونی و وصول پرونده به مرجع تجدیدنظر شعبه *حسب الارجاع در وقت فوق العاده به موضوع رسیدگی و طی دادنامه شماره ۱۱۶۳ – ۹۹ مورخ ۱۳۹۹/۶/۲۳ اعتراض تجدید نظر خواه را غیر موجه و دادنامه تجدیدنظرخواسته را از حیث شکلی و ماهوی فاقد ایراد و اشکال قانونی تشخیص و باستناد مواد ۳ و ۳۵۸ قانون ایین دادرسی مدنی دادنامه تجدیدنظرخواسته را تایید نموده است. دادنامه اخیرالذکر در تاریخ ۱۳۹۹/۶/۲۶ به وکیل زوج ابلاغ شد و زوج شخصا در تاریخ ۱۳۹۹/۷/۱۰ با تقدیم دادخواست و لایحه فرجامی نسبت به ان فرجام خواهی نموده که پس از تبادل لایحه و وصول پرونده به دیوان عالی کشور جهت رسیدگی به این شعبه ارجاع گردیده است.لوایح طرفین به هنگام شور قرائت می گردد.
هیات شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید.پس از قرائت گزارش اقای ح. ع. ع. ممیز و ملاحظه اوراق پرونده مشاوره نموده چنین رای میدهد:

رأی شعبه دیوان عالی کشور

فرجام خواهی اقای م. ج. نسبت به دادنامه شماره ۱۱۶۳ – ۹۹ مورخ ۱۳۹۹/۶/۲۶ شعبه *متضمن تایید دادنامه شماره ۳۸۶ – ۹۹ مورخ ۱۳۹۹/۴/۱۵ صادره از شعبه *که به موجب ان در خصوص دعوی فرجام خواه بطرفیت خانم ف. ر. ( فرجام خوانده ) حکم بر بطلان دعوی خواهان اصدار یافته است.با توجه به جامع اوراق پرونده وارد و موجه نیست زیرا زوج فرجام خواه با ادعای اینکه زوجه دارای سابقه ازدواج با شخص دیگری بوده و این موضوع را در مراسم خواستگاری و به هنگام عقد نکاح از وی مکتوم و پنهان نگهداشته و عقد نکاح هم بر مبنای تجرد نامبرده منعقد گردیده و بعد از عقد نکاح از سابقه ازدواج وی اطلاع حاصل نموده لذا صدور حکم بر فسخ نکاح را خواستار گردیده است.که هر چند زوجه در مدافعات خود بشرح لوایح تقدیمی اظهار داشته که زوج قبل از عقداز ازدواج قبلی اطلاع داشته و ادعای عدم اطلاع وی از این موضوع را تکذیب و رد نموده است.که این اظهارات نامبرده با توجه به وی مقرون به واقع به نظر میرسد ولی با فرض اینکه ازدواج سابق زوجه برای زوج مکتوم بوده و نامبرده در موقع عقد نکاح از این موضوع بی اطلاع بوده باشد. اساسا با لحاظ مجموع اوراق و محتویات پرونده و پیوست ان انچه مسلم است.اینستکه اولا زوجه در موقع انعقاد عقد نکاح با زوج فرجام خواه مجرد و دارای وصف تجرد بوده است.و ثانیا زوجه از همسر سابق خود در وضعیتی که غیر مدخوله و باکره بوده مطلقه گردیده و به هنگام نکاح با زوج فرجام خواه هم هنوز باکره بوده و از این صفت کمال که در ازدواج اول مرد عرفا شرط بنایی محسوب بوده برخوردار بوده است. ثالثا در ازدواج اول مرد عرفا فقط باکره بودن زوجه به عنوان وصف کمال شرط بنایی محسوب که عقد نکاح مبنیا بر ان واقع میگردد. و فقدان ان موجب حق فسخ نکاح برای زوج خواهد بود و عدم سابقه ازدواج زوجه عرفا شرط بنایی مقصود محسوب نبوده و فقدان ان موجب حق فسخ نکاح برای زوج نخواهد بود که در مانحن فیه زوجه به هنگام انعقاد عقد نکاح با زوج باکره غیر مدخوله بوده و شرط بنایی مقصود حاصل بوده است.و باین ترتیب اساسا حق فسخ نکاح برای زوج محرز نبوده تا اقدام وی به اعمال خیار فسخ و انحلال عقد نکاح توجیه قانونی داشته باشد. بنا بمراتب اشعاری دادنامه های بدوی و فرجام خواسته با لحاظ مجموع اوراق و محتویات پرونده و پیوست ان و اظهارات و مدافعات طرفین در جلسات دادرسی و لوایح تقدیمی موجها و مطابق موازین و مقررات قانونی اصدار یافته و ایراد و اشکال موثر در تخدیش بر ارا مرقوم مترتب نبوده و اعتراضات فرجام خواه در حد و کیفیتی نیست که بمبانی استنباط و تشخیص دادگاه و مالا اساس دادنامه معترض عنه خلل و خدشه وارد و موجبات نقض ان را فراهم سازد و چون از حیث رعایت اصول و قواعد دادرسی ایراد موثری در نحوه رسیدگی دادگاه و صدور حکم مشهود نمی باشد. لهذا ضمن رد فرجام خواهی فرجام خواه باستناد مواد ۳۷۰ و ۳۹۶ قانون ایین دادرسی مدنی دادنامه فرجام خواسته نتیجتا ابرام میگردد.
شعبه *
رییس شعبه: ح. ع. ع. معاون: ح. م. ه.