رأی خلاصه جریان پرونده
خلاصه جریان پرونده:
برابر محتویات پرونده خانم ث. پ. خ. با وکالت خانم م. ق. پ. در تاریخ ۱۳۹۹/۱۱/۱۲ به طرفیت اقای م. ح. ز. دادخواستی بخواسته طلاق به لحاظ عسر و حرج بدادگاه عمومی و انقلاب *تقدیم نموده است.که بدوا جهت ایجاد صلح و سازش به شورای حل اختلاف ارسال گردیده است.که پس از عدم موفقیت و اعاده به شعبه *ارجاع گردیده است. ارائه شده از سوی خواهان بشرح زیر است.۱- دادنامه مورخ ۱۳۹۹/۶/۲ صادره از شعبه *مشعر بر محکومیت زوج به پرداخت دیه صدمات وارده به زوجه ۲- دادنامه مورخ ۱۳۹۹/۱۰/۲۴ صادره از شعبه *مشعر بر تایید دادنامه بدوی دایر بر محکومیت زوج باتهام ترک انفاق و تهدید و تقلیل محکومیت به تحمل ۹ ماه حبس وی به ۷ ماه حبس ۳- دادنامه مورخ ۱۳۹۹/۸/۲۵ صادره از شعبه *مشعر بر تایید دادنامه بدوی صادره از شعبه *مشعر بر احراز سوی معاشرت زوج و صدور حکم بر بطلان دعوی تمکین وی بعلت وجود خوف ضررجانی برای زوجه. ۵- تصویر اوراق عقد نامه رسمی زوجین که شرایط ضمن عقد توسط انها امضای گردیده است. در جلسه مورخ ۹۹/۱۲/۳ شورای حل اختلاف خواهان و وکیل وی خواسته را بشرح دادخواست اعلام کرده اند خوانده ( زوج ) علیرغم ابلاغ در دادگاه حاضر نشده است.و لایحه ای نیز ارسال ننموده است.در جلسه مورخ ۹۹/۱۲/۱۷ شورا نیز زوج علیرغم ابلاغ وقت حاضر نشده و لایحه ای نیز تقدیم ننموده است. جلسه مورخ ۱۴۰۰/۲/۱۱ دادگاه با حضور وکلای طرفین و خوانده تشکیل گردیده وکیل زوجه خواسته را تکرار کرده است.زوج با طلاق مخالفت کرده است.و گفته است: به ترک نفقه محکوم شده ام ، در خصوص ایراد صدمات هم محکوم شده ام با سوگند زوجه محکوم شده ام حدود ۱۵ ماه است.جدا از هم هستیم نفقه های وی را پرداخت کرده ام. دادگاه قرار ارجاع امر بداوری صادر نموده است. در جلسه مورخ ۱۴۰۰/۴/۲۲ دادگاه زوجه گفته است.امکان سازش وجود ندارد. زوج گفته است.اصلا طلاق نمی دهم فرزند داریم. اشتباهی هم باشد. جبران می کنم. داور زوج اعلام کرده است.با مداخله اطرافیان زوجه امکان صلح و سازش مقدور نگردید.علیرغم اینکه زوج خواهان برگشت زوجه به منزل مشترک و قصد ادامه زندگی مشترک را دارد. داور زوجه اعلام کرده است.… ادامه زندگی مشترک نامبردگان را غیر عقلانی دانسته و در صورت تداوم در اینده زیان بارتر از حال حاضر گمان کرده و به مصلحت هیچکدام از طرفین نمی دانم. در جلسه مورخ ۱۴۰۰/۶/۲۷ دادگاه مطابق اظهارات طرفین زوج محکوم به پرداخت نفقات معوقه زوجه شده است. زوج گفته است.مبلغ محکوم به را پرداخت کرده است.زوجه گفته بطور کامل پرداخت نکرده است. قاضی مشاور دادگاه خانواده با اشاره به اینکه زوج نفقه های مورد حکم و نیز دیه صدمات را پرداخت کرده است.صدمات جزیی بوده و نمی تواند موجب فروپاشی کانون خانواده شود. لذا عقیده بر صدور حکم به بطلان دعوی خواهان ابراز نموده است. دادگاه ختم رسیدگی را اعلام و بشرح دادنامه شماره ۸۹۸۴ مورخ ۱۴۰۰/۶/۲۸ عسر و حرج زوجه را احراز ننموده و باستناد ماده ۱۱۳۳ قانون مدنی و قاعده فقهی الطلاق بید من اخذ بالساق حکم بر بطلان دعوی خواهان صادر و اعلام نموده است. با اعتراض و تجدیدنظرخواهی زوجه شعبه *نیز بموجب دادنامه شماره ۲۹۴۴ مورخ ۱۴۰۰/۹/۱۴ با رد تجدیدنظر خواهی دادنامه بدوی را تایید نموده است. سپس براساس فرجامخواهی وکیل زوجه پرونده بدیوانعالی کشور ارسال و جهت رسیدگی باین شعبه ارجاع گردیده است.
هیات شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید. پس از قرائت گزارش اقای ج. ق. عضو ممیز و ملاحظه اوراق پرونده درخصوص دادنامه شماره ۲۹۴۴ ۱۴۰۰/۹/۱۴ فرجامخواسته مشاوره نموده چنین رای می دهد.
فرجامخواهی خانم ث. پ. خ. با وکالت اقای ح. ح. ع. ر. ل. نسبت به دادنامه صادره از شعبه *به شماره فوق الذکر که حسب مفاد ان با تایید دادنامه بدوی صادره از شعبه *حکم بر بطلان دعوی فرجامخواه به طرفیت فرجامخوانده بخواسته طلاق بعلت عسر و حرج صادر گردیده است.بدلیل نقص و ایرادات بشرح ذیل وارد است. ۱- علیرغم اینکه داوران طرفین ایجاد صلح و سازش فیمابین زوجین را امکان پذیر ندانسته دادگاه در رد این نظر به تکلیف مقرر در ماده ۲۷ قانون حمایت خانواده مصوب ۱۳۹۱ عمل نکرده و هیچگونه استدلالی تبیین ننموده اند دادنامه معترض عنه از این حیث واجد نقص است.۲- بشرح صدر گزارش این شعبه دادخواستهای تمکین زوج علیه زوجه طی دو دادنامه به تاریخهای ۱۳۹۹/۸/۲۵ و *محکوم به بطلان گردیده است.۳- سوی معاشرت زوج و خوف ضرر جانی برای زوجه در دادنامه مورخ ۱۳۹۹/۷/۷ صادره از شعبه *احراز گردیده است. ۴- زوج به اتهام ترک انفاق به تحمل ۷ ماه حبس و باتهام تهدید به پرداخت جزای نقدی محکوم گردیده است. ۵- زوج به پرداخت دیه صدمات وارده بر زوجه محکوم گردیده است.۶- زوج به پرداخت نفقات معوقه زوجه محکوم گردیده است.هر چند در پرداخت کامل محکوم به اختلاف دارند لیکن پرداخت نفقه زوجه به اجبار و حکم دادگاه هر چند از جهت تحقق شرط قابلیت دفاع داشته باشد. اما زوجه ای که ناچار است.برای دریافت نفقه که حق مسلم او می باشد. به مراجع قضایی مراجعه و پس از صدور حکم موفق به دریافت ان شود. قهرا امد و شد به محاکم قضایی موجب عسر و حرج او خواهدبود. بنابه مراتب فوق باستناد بند ۵ ماده ۳۷۱ و شق الف ماده ۴۰۱ قانون ایین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی ضمن نقض دادنامه فرجامخواسته رسیدگی مجدد و رفع نقص را بدادگاه محترم صادر کننده دادنامه منقوض ارجاع می نماید.
پس از اعاده پرونده دادگاه وقت رسیدگی تعیین و طرفین پرونده را بدادرسی دعوت نموده است. در جلسه مورخ ۱۴۰۱/۲/۲۸ که با حضور زوجین و وکلای انان تشکیل گردیده است.زوجه گفته است.۱۰ سال است.که ازدواج کرده ایم ، در طول ۱۰ سال چند بار مرا مورد ضرب و جرح قرار داده و مرا از منزل اخراج کرده است.با وساطت اقدام به منزل برگشته ام ولی باز تکرار شده است. من در منزل شوهری خود روز خوشی نداشته ام هر سال یک بار پرونده داشته ایم ، من دیگر امنیت ندارم. و نمی توانم زندگی کنم. عسکهای عروسی خودمان را به پروفایل خود گذاشته و در فضای مجازی در اختیار دیگران گذاشته است.از وی بپرسید که چرا ابروی مرا می برد … حتی شناسنامه مرا نیز نمی دهد و تقاضای المثنی کرده ام. زوج گفته است: اظهارات خانم کذب است.من سوی معاشرتی نداشته ام. دخترم شهادت داده است.که من وی را نزده ام حکم براساس قسامه صادر شده است.نه دلایل حدود ۲ سال و ۳ ماه است.که جدا هستیم دعوای تمکین اولی رد شده است.و دعوی تمکین دوم قبول شده است.و محکوم شده است. ترک انفاق محکوم شده ام. اما محکومیت حقوقی نفقه ندارم. چون برای هر ماه یک فیش پرداخت نفقه دارم. زوجه اظهار داشته است. شوهرم زده بود دنده من شکسته بود در *بستری شدم و به خاطر زندگی ام شکایت نکردم. اما شوهرم تلویزیون را از منزل برداشت و به مغازه رفت و ده روز در مغازه ماند به موجر زنگ زده بود که ما را بیرون بیاندازد. او دست بزن دارد. ومن در منزل امنیت ندارم. وکیل زوجه گفته است.موکل ۴۰ قطعه سکه طلا از مهریه را بذل می کند. زوج اظهار داشته است: من طلاق نمی دهم من مدرک دارم. که گناهی ندارم. فیش های واریزی حکایت از پرداخت نفقه زوجه دارد. و هر ماه یک مبلغی را واریز کرده ام وکیل زوج گفته است: … سوی معاشرت موکل مستمر نیست با یک بار نزاع که البته موکل قبول ندارد. استمرار سوی معاشرت وجود ندارد. زوج گفته است.اگر من سوی معاشرت داشتم چطور ۸ سال با من زندگی می کرد … نیت خانم اخذ مهریه و طلاق است.و قصد گذشتن از مهریه را ندارد. و در عسرو حرج نیستند و فقط به فکر مال هستند و گرنه بیشتر از این بذل می کرد. دادگاه ختم رسیدگی را اعلام و بشرح دادنامه شماره ۸۱۸۷ مورخ ۱۴۰۱/۲/۳۱ با اشاره به حکم تمکین مورخ ۱۳۹۹/۱۱/۳۰ صادره از شعبه *و کپی فیشهای واریزی زوج و پرداخت حق بیمه زوجه و اینکه محکومیت زوج به پرداخت دیه با قسامه صادر شده است.و یک فقره بیشتر نمی باشد. و سوی معاشرت و ضرب و جرح مستمر نمی باشد. و بااشاره به قاعده فقهی الطلاق بید من اخذ بالساق و اینکه گذشت از ۴۰ سکه از مهریه با ادعای عسر و حرج شدید در تضاد می باشد. عسر و حرج زوجه را احراز نکرده و با رد تجدیدنظر خواهی دادنامه تجدیدنظر خواسته را تایید نموده است.سپس براساس فرجامخواهی وکیل زوجه ( خواهان بدوی ) پرونده بدیوانعالی کشور ارسال و جهت رسیدگی باین شعبه ارجاع گردیده است. لوایح فرجامی هنگام شور قرائت خواهد گردید.
هیات شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید. پس از قرائت گزارش اقای ج. ق. عضو ممیز اوراق پرونده درخصوص دادنامه شماره *۱۴۰۱/۲/۳۱ فرجامخواسته مشاوره نموده و چنین رای می دهد.
رأی شعبه دیوان عالی کشور
رای شعبه
فرجامخواهی خانم ث. پ. خ. با وکالت اقای ح. ح. ع. ر. ل. نسبت به دادنامه صادره از شعبه *به شماره فوق الذکر که حسب مفاد ان حکم بربطلان دعوی فرجامخواه بخواسته طلاق بدلیل تحقق عسرو حرج صادرگردیده است.وارد می باشد. ۱- زوج بموجب دادنامه شماره ۱۱۵۵ مورخ ۱۳۹۹/۸/۲۰ صادره از شعبه *باتهام ترک انفاق نسبت به همسر خود به تحمل ۹ ماه حبس تعزیری و از بابت توهین بوی به پرداخت سی میلیون ریال جزای نقدی محکوم گردیده است.این دادنامه که دلیل روشن بر سوی معاشرت زوج است.و سبب عسر و حرج زوجه ، بموجب دادنامه شماره ۱۵۰۲ مورخ ۱۳۹۹/۱۰/۲۴ صادره از شعبه *تایید گردیده است. ( برگهای ۱۵ و ۱۸ پرونده ) ۲- دادخواست تمکین زوج به طرفیت زوجه به موجب دادنامه شماره ۰۷۱۰ مورخ ۱۳۹۹/۷/۷ صادره از شعبه *با احراز سوی معاشرت او و احراز خوف ضرر جانی برای زوجه محکوم به بطلان گردیده است.این دادنامه به موجب دادنامه شماره ۱۹۶۵ مورخ ۱۳۹۹/۸/۲۵ صادره از شعبه *تایید گردیده است. ( برگهای ۱۶ و ۱۷ ) ۳- به موجب دادنامه شماره ۰۹۰۶ مورخ ۱۳۹۹/۶/۲ صادره از شعبه *زوج محکوم به پرداخت دیه ۴ مورد صدمات وارده به زوجه گردیده است. این دادنامه دلیل بر صحت ادعای زوجه مبنی بر ضرب و جرح مکرر از ناحیه زوج و سوی معاشرت وی می باشد. ۴- تلاش شورای حل اختلاف ، دادگاه و داوران در جهت اصلاح ذات البین بی نتیجه بوده است. ۵- اظهارات زوج در جلسه دادگاه تجدیدنظر مبنی بر اینکه:نیت خانم اخذ مهریه و طلاق است.و قصد گذشتن از مهریه را ندارد. و در عسر وحرج نیستند و فقط به فکر مال هستند وگرنه بیشتر از این بذل می کرد. دلیل بر اینستکه او قصد ادامه زندگی با زوجه را ندارد. بلکه بفکر بذل مهریه یا قسمت اعظم ان است. ۶- صدور حکم بر الزام زوجه به تمکین در تاریخ ۱۳۹۹/۱۱/۳۰ از شعبه *در حالیکه همان شعبه دادگاه در تاریخ ۱۳۹۹/۷/۷حکم به رد دعوی تمکین زوج علیه زوجه بدلیل خوف ضرر جانی و عدم امنیت زوجه صادرکرده است.فاقد توجیه منطقی است. ۷- مبالغ پرداخت شده از سوی زوج بحساب زوجه کافی برای تامین هزینه های یک نفر ( زوجه ) نمی باشد. روشن است.او جهت تدارک دفاع این مبالغ جزیی را پرداخته است.۸- رای قطعی محکومیت زوج به پرداخت دیات صدمات وارده به زوجه اثار خود را داشته و لازم الاتباع است. طریقه اثبات تاثیری نداشته و توجیهی جهت عدم توجه به ان نیست. ۹- مطالبه قسمتی و یا حتی کل مهریه ارتباطی به ثبوت یا عدم ثبوت عسر و حرج زوجه ندارد. بنابه مراتب فوق باستناد بند ۲ ماده ۳۷۱ و شق ج ماده ۴۰۱ قانون ایین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی ضمن نقض دادنامه فرجامخواسته رسیدگی مجدد را به دادگاه هم عرض دادگاه صادر کننده دادنامه منقوض ارجاع می نماید./ا۴۰۱/۶/۱۵
شعبه *
رییس شعبه: ج. ق. مستشار: س. م. ت.