رأی شعبه دیوان عالی کشور

بسمه تعالی

فرجامخواه: اقای ع. با وکالت م. ع. ک.

فرجام خوانده: م. ر. م. و غیره

فرجام خواسته: دادنامه شماره۱۸۶ ۹۹/۱۲/۱۶صادره از شعبه *

تاریخ ابلاغ دادنامه به فرجامخواه۱۴۰۰/۱/۳۱

تاریخ وصول دادخواست فرجامی۱۴۰۰/۲/۱۲

مرجع رسیدگی: شعبه *

هییت شعبه اقایان: ع. ر. ( رییس ) و م. ح. ( مستشار ) و م. ع. ق. ( عضو معاون )

خلاصه جریان پرونده:

در تاریخ ۹۹/۵/۲۲ به مرکز پلیس ۱۱۰ گزارشی از یک درگیری واصل می گردد. مامورین به محل اعزام و مشاهده میمایند شیشه های درب ورودی اپارتمان شکسته و روی در ایفون جای ضربه وجود دارد. و اینه یک خودرو و شیشه دو خودرو دیگر در پارکینگ ساختمان با ضربه قداره شکسته است. و شکات اعلام میمایند فردی بنام ع. ه. با قداره و با تخریب شیشه پارکینگ و ورود به عنف اقدام به تهدید و قداره کشی و تخریب خودروها را نموده است. و مامورین از حالت مستانه متهم هم گزارش نموده اند علت اقدام مرتکب ارسال پیامک از سوی فرزند پسر ۱۵ساله احدی از شکات بنام غ. ع. ب. به خواهر متهم ع. ه. که ۱۵ساله است. اعلام مینمایند متهم دستگیر می شود. و بوی اتهاماتش تفهیم می گردد. در پاسخ اعلام میمایند تخریب شیشه های خودرو و درب خانه ا. ع. ب. و شرب خمر را قبول دارم. و با قمه زدم شیشه را شکستم ولی قدرت نمایی نکردم چون عصبانی بودم مرتکب شدم ص۴۷ با حضور متهم بازسازی صحنه جرم صورت می گیرد ص۹۱ احدی از شکات بنام م. ا. اعلام گذشت می نماید. ص۷۶ و س. م. خ. هم گذشت می کند ص۹۲ متهم فاقد سابقه کیفری است. ص۱۰۵ و م. ر. م. هم اعلام رضایت مینماید. ص۱۳۳ برای متهم باتهام ورود به عنف به منزل مسکونی و قدرت نمایی با قمه و شرب خمر کیفرخواست خطاب به دادگستری *و بابت تخریب شیشه و خودرو بعنوان افساد فی الارض کیفرخواست خطاب به دادگاه انقلاب *صادر می گردد. که منتهی به این پرونده و دادنامه فرجامخواسته می گردد. و شعبه *پس از ثبت پرونده و اقدامات لازم به تاریخ ۹۹/۱۰/۳ و نبود تعیین وقت رسیدگی و دعوت ازمتهم و وکیل وی و نماینده دادستان صادر میگردد. ص۳۰۲ برای متهم وکیل تسخیری تعیین می شود. و بعدا وکیل تعیینی معرفی می شود. در تاریخ ۱۴۰۰/۱/۲۳ در وقت مقرر جلسه شعبه *تشکیل می گردد. متهم و وکیل وی حضور داشته نماینده دادستان حاضر نبوده هیچ سابقه ای از دعوت دادستان در پرونده مشاهده نمی گردد. و با وصف اینکه در فرم چاپی دادگاه اعلام شده نماینده دادستان حضور دارد. لکن ذیل صورت جلسه امضایی از وی مشاهده نمی گردد. که بنظر می رسد دادگاه فراموش کرده نوشته های چاپی خود را بعدا به امضا نماینده دادستان برساند و در جلسه دادگاه به متهم تخریب درب ساختمان و شیشه ان تفهیم می گردد. میگوید قبول ندارم. بنده چهلم پدرم نشده بود. که خواهرم زنگ زد که مزاحمت ایجاد کرده اند عکس او را در فضای مجازی گذاشته بود. من رفتم مقایسه کنم گفت بیا داخل خانه صحبت کنیم من تک و تنها رفتم انها جمع شدند و در ماشین یک دفعه بچه داییم و درگیری شروع شد من قمه را که قبلا در زیر زین موتور گذاشته بودم برداشتم و یک ضربه زدم به شیشه بغل های ماشین دو تا ماشین بود. ایینه سایپا راهم شکوندم ایفون را هم شکاندم امدم بیرون قداره دستم بود. برای جان خودم بود. در مقابل حمله همه انها بوده است. وکیل متهم هم در بی گناهی موکل خود از حیث اتهام افساد فی الارض مندرج در کیفرخواست و عدم انطباق عمل ارتکابی با عنوان مجرمانه دفاع کرده است. و علت ان راهم مزاحمت برای ناموس موکل از طرف احدی از اعضا خانواده شکات اعلام داشته و تخریب بسیار محدود در حال عصبانیت ناشی از مزاحمت ناموسی را نمی توان از مصادیق افساد فی الارض حساب کرد و با تعریف افساد فی الارض در ماده ۲۸۶ ق م اسلامی هم خوانی ندارد. و لازم بوده به اتهام موکل در دادگاه کیفری ۲ رسیدگی می شد و نه دادگاه انقلاب به متهم اتهامش دائر بر افساد فی الراض از طریق تخریب گسترده تفهیم و اخرین دفاع اخذ و در نهایت بشرح دادنامه شماره ۱ */۲/۴ اقای ع. ه. را باتهام افساد فی الارض موضوع تبصره ماده۲۸۶ به تحمل پنج سال حبس تعزیری محکوم نموده است. و در فرجه قانونی از سوی وکیل متهم فرجام خواهی صورت گرفته که در لایحه فرجام خواه باختصار امده است. موکل با احدی از شکات پرونده رابطه نسبی دارند از ناحیه ایشان برای خواهر موکل مزاحمت ایجاد شده بوده و در پیگیری این موضوع موکل با دعوت طرف مقابل به خانه انان رفته و در داخل منزل مشاجره لفظی و درگیری بوجود امده است. و در دفاع از خود موکل از قداره استفاده نموده و شیشه ورودی منزل و شیشه دو خودرو شاکی را شکسته است. و هرگز از مصادیق ماده۲۸۶ نبوده و جرم ساده ای است. که لازم بوده در مرجع صالح که دادگاه کیفری۲ است. رسیدگی شود. و نه در دادگاه انقلاب اسلامی پرونده به دیوان عالی کشور ارسال شده پس از ارجاع به این شعبه و قرائت گزارش م. ع. ق. عضو ممیز و بررسی پرونده و ملاحظه لایحه فرجام خواه و نظریه اقای خ. مبنی بر نقض به جهت نقص تحقیقات و عنوان خاص جزایی منصوص در این خصوص و عدم تحقق شرایط قانونی و قصد افساد در این خصوص و اقدام شایسته را دارم. و انجام مشاوره بشرح زیر رای صادر می گردد.

رای شعبه

درخصوص فرجام خواهی اقای ع. ه. با وکالت اقای م. ع. ک. نسبت به دادنامه شماره ۱۸۶ ۱۴۰۰/۱/۲۴صادره از شعبه *حاوی محکومیت فرجام خواه به پنج سال حبس باتهام افساد فی الراض از طریق تخریب گسترده خودرو و درب ساختمان بدون قصد ایراد خسارت عمده با عنایت به محتویات پرونده و ایرادات مطروحه از سوی وکیل فرجام خواه و گزارشی که ازرفتار متهم در پرونده منعکس است. فرجام خواهی وارد می باشد. زیرا علاوه بر نواقص موجود در جریان دادرسی و تحقیقات از قبیل عدم تشکیل پرونده شخصیت برای متهم و اینکه در پرونده از دعوت از دادستان به جلسه دادرسی و حضور وی در جلسه دادرسی سابقه ای مشاهده نمی گردد. هر چند در صورت جلسه چاپی دادگاه حضور نماینده دادستان و دفاع وی از کیفرخواست قید شده و لکن عدم وجود امضا دادستان در ذیل صورت جلسه و عدم وجود سابقه دعوت از وی حکایت عدم حضور وی دارد. و دادگاه از این موضوع غافل بوده است. که بدون حضور دادستان در جلسات دادگاه انقلاب که مجازات تا درجه ۳ در قانون برای بزه انتسابی پیش بینی جلسات دادرسی فاقد اعتبار خواهد بود. و اینکه از نتیجه پرونده دیگری که در ارتباط با این بزه مطروحه در دادگاه انقلاب در دادگاه کیفری ۲ مطرح رسیدگی بوده معلوم نگردیده و ازصحت و سقم ادعای متهم در وجود انگیزه ناموسی در بروز این درگیری تحقیقات صورت نگرفته اساسا بزه اتکابی و رفتار متهم نه از مصادیق افساد فی الارض بوده و نه مشمول تبصره ذیل ماده۲۸۶ قانون مجازات اسلامی زیرا گسترده بودن عمل مرتکب و یا جنایت علیه تمامیت جمعا اقرار و یا جرایم علیه امنیت داخلی و یا خارجی کشور و یا موجب اخلال شدید در نظم و امنیت عمومی و … بودن از شرایط تحقق بزه افساد فی الارض بوده که به اذعان خود دادگاه نیز تردیدی در عمل ارتکابی وجود نداشته و درگیری صرفا در داخل خانه شکات و بصورت محدود صورت گرفته است. و ایضا از مصادیق تبصره ذیل ماده۲۸۶نیز نمی باشد. چرا که برای عمل و رفتار متهم که تخریب شیشه درب منزل و شیشه خودرو شاکی می باشد. در قانون جرم انگاری شده و برای ان مجازات مقرر گردیده و مشمول تبصره درجایی است. که برای عمل ارتکابی مجازاتی در قانون مقرر نشده باشد. ضمن اینکه دادگاه درتعریف بزه ارتکابی ضمن اینکه بر گسترده نبودن رفتار مجرمانه متهم اذعان داشته لکن با عنوان افساد فی الارض ان را معرفی نموده است. که با تعریف بزه افساد فی الارض متضاد خواهد بود. بنابراین رای فرجام خواسته واجد ایراد اساسی است. و مستندا به بند ۴ شق ب ماده۴۶۹ ق اد *فرجام خواسته نقض و جهت رسیدگی مجد به شعبه همعرض ارجاع میگردد.

رییس ع. ر. مستشار م. ح. عضو معاون م. ع. ق.