رأی خلاصه جریان پرونده
خانم م. ا. بتاریخ ۱۴۰۰/۸/۲۳ طی دادخواستی و با اعلام اینکه همسر رسمی و شرعی خوانده اقای ع. ا. م. می باشند بدلیل سوی رفتار شدید وی و بداخلاقی ایشان ، ادامه زندگی مشترک با وی وجود ندارد. ، درخواست طلاق نموده است. پرونده بدوا به شعبه *ارجاع شده است.ولی بدلیل عدم امکان صلح و سازش عینا بدادگستری اعاده شده و شعبه *مرقوم وارد رسیدگی شده و اولین جلسه رسیدگی در تاریخ ۱۴۰۰/۱۰/۱۵ تشکیل شده زوجه ( خواهان ) اظهار داشته که از سال ۱۳۹۶ تاکنون در عقد خوانده بوده ولی عروسی نکرده و ایشان حاضر نیست که عروسی بگیرد حاضر نیست برای وی منزل مجزا تهیه کند و زندگی مشترک را اغاز کنیم و مدت ۵ سال است.که در دوران عقد هستم و خسته شده ام و تنها در منزل پدرش می روم و در منزل انها راحت نیستم. خوانده ( زوج ) در دفاع اظهار داشته که حاضرم زندگی مشترک را مهیا کنم و به همسرم گفتم که ماشین دارم. و ببریم بفروشیم و منزل اجازه کنم و الان می روم و منزل مهیا می کنم و خواهان را می برم سر زندگی مشترک چندین بار سراغ ایشان رفتم که بیاید به زندگی مشترک ولی حاضر نیست که همکاری کند و من شرایط زندگی را مهیا و اماده می کنم و نامبرده را الزام به تمکین می کنم و حاضر به طلاق نیستم. دادگاه مرجوع الیه به موجب دادنامه شماره *مورخ ۱۴۰۰/۱۰/۱۸ دعوی خواهان را به دلیل عدم احراز و اثبات عسر و حرج و عدم ارائه هر گونه دلیل توسط زوجه خواهان ، صدور حکم به بطلان ان صادر و اعلام نموده و با تجدیدنظرخواهی نسبت به رای مرقوم توسط زوجه ، شعبه *به موجب دادنامه شماره *مورخ ۱۴۰۰/۱۱/۷ تجدیدنظرخواهی را به دلیل اینکه راجع به شرط دوم دلیلی ارائه نشده است.و برای تحقق شرط اول نیز ضرورت داشته که زوجه بدوا طرح دعوی مطالبه نفقه و تامین مسکن نمایند تا در صورت محکومیت زوج و عدم امکان الزام وی به ادای حقوق مزبور نسبت به اقامه دعوی طلاق بر مبنای شرط مزبور اقدام کند ، لذا تجدیدنظرخواهی را وارد ندانسته و ضمن رد ان دادنامه تجدیدنظرخواسته را نتیجتا تایید نموده است. از رای مذکور توسط وکلای زوجه فرجام خواهی شده و پس از ثبت و تبادل لایحه و ارسال به دیوانعالی کشور جهت رسیدگی به این شعبه ارجاع گردیده است.که دادخواست فرجامی در لایحه دفاعیه به هنگام شور قرائت می گردد.
هیات شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید. پس از قرائت گزارش اقای م. ح. م. عضو ممیز و ملاحظه اوراق پرونده مشاوره نموده چنین رای می دهد:
رأی متن رأی
رای شعبه
فرجام خواهی اقایان ع. د. و ع. ز. به وکالت از خانم م. ا. ( زوجه ) نسبت به دادنامه شماره *مورخ ۱۴۰۰/۱۱/۷ اصداری از شعبه *متضمن تایید توام با اصلاح دادنامه شماره *مورخ ۱۴۰۰/۱۰/۱۸ صادره از شعبه *ف. ش. که به موجب ان حکم بر بطلان دعوی زوجه فرجام خواه بلحاظ عدم احراز عسر و حرج وی صادر شده است ، با توجه به مجموع اوراق و محتویات پرونده وارد و موجه می باشد. زیرا ، اولا – چون ارجاع به داوری در موضوع پرونده و خواسته خواهان ( فرجام خواه ) مستندا به ماده ۲۷ قانون حمایت خانواده مصوب ۱۳۹۱ به منظور بذل اهتمام و کوشش در اصلاح ذات البین برای قطع و فصل نزاع لازم و برای دادگاه الزام اور می باشد. ولی در پرونده حاضر دادگاه مرقوم صادرکننده رای فرجام خواسته به این تکلیف قانونی عمل نکرده است.و ضروری است.با ارجاع به داوری هم به وظیفه قانونی عمل و اقدام نمایند و هم تلاش و مساعی مناسب و مقتضی برای حل و فصل مسالمت امیز اختلاف زوجین اهتمام خواهند داشت. ثانیا- پس از گذشت ۵ سال از وقوع عقد ازدواج دائم تاکنون امکان زندگی مشترک برای زوجه زیر یک سقف با زوج فرجام خوانده فراهم نشده است.و زوج تنها وعده تهیه و تدارک مسکن و زندگی مستقل مشترک را داده اند ولی عملا علی رغم گذشت حدود ۵ سال از برقراری علقه زوجیت و ازدواج انان ، اقدام درخوری مبذول نداشته و منزل و امکانات مورد نیاز برای اسکان زوجه و شروع عملی زندگی مشترک اماده نکرده است.و از این حیث قاعدتا زوجه در سختی و عسرت قرار گرفته و موجبات کراهت و تنفر وی از زوج با توجه به شرایط به وجود امده تشدید گردیده است. زنی که در عقد دائم مردی قرار دارد. ولی ۵ سال در منزل پدرش زندگی می کند و خرجی و نفقه ای دریافت نمی کند و شوهر بعد از این مدت طولانی هنوز وعده می دهد که در اینده منزل و مسکن مستقل تهیه می کند. این بلاتکلیفی و انتظار در جامعه و بین مردم شهر و محل حتما ازار دهنده و موجب ازار و اذیت جدی است.ولی دادگاه محترم صادرکننده دادنامه فرجام خواسته در این مورد ورود ، تحقیق و بررسی پیرامون خواسته و ادعای مطروحه مبذول نداشته و به اجمال و اختصار اکتفا نموده است.و بنظر می رسد به ادعا و اظهارات زوجه در باب عسر و حرج حادث در ادامه واقعی زندگی زناشویی با زوج توجه و تامل لازم و مالا تحقیق و بررسی مکفی و مقتضی در محل ، خانواده و مطلعین راجع به علت انشقاق و افتراق زوجین و میزان تقصیر هر کدام و چگونگی حل و فصل ان از طرق مصالحه و مسالمت امیز ، امکان تهیه منزل مستقل توسط زوج و استماع شهادت شهود و مطلعین امضای کننده استشهادیه پیوست ( برگ ۳۷ ) پرونده بطریق مقتضی و مناسب توام با فوریت اقدام و سپس رای مناسب ، متقن و مستدل صادر نمایند. بنابراین فرجام خواهی فرجام خواه وارد بوده و دادنامه فرجام خواسته قابلیت ابرام ندارد. و لذا به استناد مواد ۳۷۱ ( بند ۵ ) و ۴۰۱ ( بند الف ) قانون ایین دادرسی مدنی نقض و جهت رسیدگی مجدد به همان شعبه صادرکننده رای منقوض ارجاع می گردد.
رییس شعبه *: ح. ع.
مستشار: ح. م. ه. مستشار: م. ح. م.