رأی خلاصه جریان پرونده

در تاریخ 90/01/15 آقای ع. ی. به وکالت از خانمها و آقایان م.پ. ، ن. ، گل دسته، ن.ب. ، ح. ، پ. و ر. ج. فرزندان م.ع. دادخواستی به طرفیت آقای ش. ج. و ش. ر. به خواسته اثبات مالکیت مشاعی نسبت به مساحت تقریبی شش هزار و یکصد و هشتاد و دو مترمربع عرصه زراعی واقع در کلاله... ابطال مبایعه نامه عادی مورخ 75/04/06 نسبت به قدرالسهم موکلین با احتساب خسارات و هزینه دادرسی تقدیم دادگاه عمومی کلاله نموده و توضیح داده حسب تصویر مصدق گواهی حصروراثت پیوستی موکلین به اتفاق خوانده ردیف اول وراث مرحوم ع.م. می باشند زمین موصوف بین ورثه تقسیم نگردیده و متأسفانه عرصه زراعی مذکور به موجب مبایعه نامه عادی مورخ 75/04/06 تماما توسط خوانده ردیف اول و بدون اجازه موکلین به خوانده ردیف دوم فروخته شده است که در پرونده استنادی کلاسه 564 - 86 گواهان بر این موضوع گواهی داده اند لذا تقاضای رسیدگی و محکومیت خواندگان به اثبات مالکیت مشاعی موکلین به عرصه زراعی موصوف و ابطال مباعیه نامه موصوف نسبت به قدرالسهم با احتساب کلیه خسارات دادرسی را مستدعی می شود و در جلسه اخیر خلع ید خواندگان را نیز به قدرالسهم خواهان ها اضافه نموده است. وکیل خوانده ردیف دوم با استناد به دادنامه شماره 996 مورخ 85/11/25 شعبه 102 دادگاه کیفری کلاله که به موجب آن احد از خواهان ها با شکایت کیفری خوانده ردیف دوم به اتهام تصرف عدوانی همین زمین و تخریب تحت تعقیب قرار گرفته و از حیث تصرف عدوانی حکم بر محکومیت وی صادر شده و پس از قطعیت اجراء گردیده است و همچنین با اشاره به رأی دادگاه حقوقی در صدور قرار رد دعوی ابطال معامله، دعوی خواهان ها را وارد ندانسته و شعبه دوم دادگاه حقوقی شهرستان کلاله نظر به اینکه دادگاه کیفری در رسیدگی به اتهام تصرف عدوانی و تخریب، مالکیت خوانده ردیف دوم را با استناد به بیع نامه عادی احراز نموده و دادگاه حقوقی مکلف به تبعیت از رأی دادگاه کیفری می باشد دعوی خواهان را قابل استماع ندانسته و قرار رد دعوی صادر می نماید که این رأی در شعبه 5 دادگاه تجدیدنظر استان گلستان به شماره دادنامه 1143 مورخ 91/12/05 تأیید می گردد و از سوی رئیس کل دادگستری استان رأی مورد دادخواهی با این استدلال که در پرونده کیفری صرفا با سبق تصرف شاکی و لحوق تصرفات متهم اقدام به صدور رأی شده است و اعتراض ثالث هم برای پرونده کیفری پیش بینی نشده خلاف بین شرع تشخیص گردیده و کمیسیون شماره پنجم گروه مشاوران معاونت قضائی قوه قضائیه با عنایت به اینکه اقدام به صدور رأی در خصوص تصرف عدوانی لزوما به معنای عدم مالکیت نیست و دادگاه حقوقی نمی تواند با استناد به رأی دادگاه کیفری از ورود در ماهیت دعوی خودداری نماید مضافا اینکه شکایت تخریب در خصوص تخریب محصول زمین بوده نه عرصه آن و با عنایت به اینکه احراز مالکیت در مواردی که محل اختلاف است از تکالیف قانونی دادگاه حقوقی به شمار می رود لذا رأی مورد دادخواهی از این حیث که دادگاه بدون ورود به ماهیت دعوی اقدام به صدور قرار نموده حال آنکه مکلف بوده با ورود به ماهیت دعوی و احراز اینکه واگذاری زمین با اذن خواهان ها بوده یا خیر ا قدام به صدور رأی می نمود برخلاف شرع و درخور نقض است پرونده جهت اعمال مقررات قانونی به قوه قضائیه ارسال و ریاست محترم قوه قضائیه رأی موضوع دادخواهی را براساس گزارشات تنظیمی خلاف بین شرع تشخیص و به استناد ماده 477 ق.آ.د.م با تجویز اعاده دادرسی موافقت و پرونده به دیوان عالی کشور ارسال و رسیدگی به این شعبه ارجاع گردیده است.هیأت شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید. پس از قرائت گزارش آقای جعفری عضو ممیز و ملاحظه اوراق پرونده در خصوص دادنامه صدرالاشاره مشاوره نموده چنین رأی می دهد:

رأی شعبه دیوان عالی کشور

با عنایت به محتویات پرونده و مفاد گزارش و تجویز اعاده دادرسی در اجرای ماده 477 قانون آئین دادرسی کیفری نسبت به دادنامه شماره 1143 مورخ 91/12/03 صادره از شعبه پنجم دادگاه تجدیدنظر استان گلستان دادنامه موصوف و نیز دادنامه شماره 230 - 91/03/04 شعبه 2 دادگاه عمومی کلاله نقض می گردد. النهایه نظر به اینکه دعوی اثبات مالکیت به تنهایی و بدون طرح دعوی الزام به تنظیم سند رسمی بعلت اینکه ممکن است به مالکیت موازی و دوگانه با مالکیت ثبتی منتهی شود قابلیت طرح ندارد و رویه قضائی حاکم نیز بدون انضمام درخواست به تنظیم سند رسمی، دعوی اثبات مالکیت را قابل طرح نمی دانند به ویژه آنکه در پرونده حاضر پلاک ثبتی عرصه مورد اختلاف و انطباق ملک با پلاک ثبتی مشخص نگردیده و نام مالک یا مالکین رسمی بعنوان خوانده ذکر نشده است لذا دعوی خواهانهای بدوی آقایان و خانمها 1- م.پ. 2- ح. 3- پ. 4- ر. (غلام ر. ) 5- ن. 6- گ. 7- ن.ب. شهرت همگی ج. و با وکالت آقای ع. ی. به طرفیت آقایان 1- ش. ج. فرزند ع.م. 2- ش. ر. فرزند علی با وکالت آقای ر.ق. ک. به خواسته اثبات مالکیت مشاعی مساحت 6182 مترمربع زمین زراعی و ابطال مبایعه نامه عادی مورخ 75/04/06 و خلع ید با توجه به مراتب فوق غیر قابل طرح تشخیص و مستندا به ماده 2 قانون آئین دادرسی مدنی قرار عدم استماع دعوی صادر و اعلام می گردد.
شعبه بیست و سوم دیوان عالی کشور
ذکراله احمدی (مستشار)
موسی جعفری (مستشار)