رأی شعبه دیوان عالی کشور
پیرو گزارش های مورخ ۱۴۰۱/۸/۱۶ و۱۴۰۱/۱۲/۲۰پرونده های محاکماتی مشتمل بر دو فقره به شرح ذیل است: ۱ موضوع پرونده کلاسه *به شماره بایگانی ۹۷۰۳۵۷ با تقدیم دادخواست خواهان اقای ب. ب. به طرفیت خوانده اقای س. م. ع. به خواسته مطالبه خسارت موضوع صورتجلسه مورخ ۱۳۹۷/۰۳/۱۳ به علاوه خسارت تاخیر تادیه مقوم به ۱۴۰٫۰۰۰٫۰۰۰ ریال با خسارات دادرسی می باشد. در صورتجلسه مذکور خوانده تعهد نموده که به ازای هر روز تاخیر در پرداخت مبلغ یک فقره چک شماره ۱۰۲۲/۹۵۲۵/۱۲ در سررسید ۹۷/۰۲/۲۰ عهده بانک ملی روزانه دویست هزار تومان پرداخت نماید. شعبه *طی دادنامه شماره *۹۷/۱۱/۳۰ با توجه به مفاد پرونده کلاسه *که با طرح دعوای مطالبه وجه چک مذکور ، دادگاه با صدور رای بر محکومیت تضامنی خوانده با شخص ثالث و ایضا با صدور اجراییه در تاریخ ۹۷/۰۶/۰۴ که حد فاصل مورخ ۹۷/۰۳/۱۳ تا روز صدور اجراییه ۸۳ روز می باشد. و روزی ۲۰۰ هزار تومان جمعا می شود. مبلغ ۱۶٫۶۰۰٫۰۰۰ تومان ، با رد دفاعیات خوانده و پذیرش دعوای خواهان حکم بر محکومیت خوانده به پرداخت مبلغ ۱۴ میلیون تومان بابت اصل خواسته و مبلغ ۲٫۰۹۴٫۰۰۰ ریال هزینه دادرسی و پرداخت خسارت تاخیر از تاریخ سررسید لغایت اجرای حکم در حق خواهان صادر نموده و باتجدیدنظر خواهی محکوم علیه ، شعبه *طی دادنامه شماره *با ذکر اینکه شخص تجدیدنظر خواه در شغل وکالت فعالیت دارد. و خودش از این موضوع مطلع بوده و اطمینان خاطر داشته که تجدیدنظر خوانده این تعهد را قبول نموده است ، دادنامه تجدیدنظر خواسته را برابر موازین و مقررات قانونی اعلام و با رد تجدیدنظر خواهی دادنامه تجدیدنظر خواسته را عینا تایید نموده و با درخواست محکوم له ، اجراییه صادر شده است. ب: موضوع پرونده کلاسه *به شماره بایگانی ۹۷۰۶۴۱ شعبه *با تقدیم دادخواست خواهان اقای ب. ب. و … ۲اقای ا. گ. م. ن. ک. به طرفیت اقای س. م. ع. به مطالبه خسارت و محکومیت خوانده به پرداخت خسارت ناشی از عدم تعهد روزانه مبلغ دویست هزار تومان از تاریخ ۹۷/۰۳/۳۰ مقوم به ۲۵۰٫۰۰۰٫۰۰۰ ریال وجه التزام در موضوع یک فقره چک به مبلغ سی میلیون تومانی که خوانده دعوی متعهد به پرداخت هر روز تاخیر در صورت عدم وصول چک بعلاوه خسارات ناشی از عدم تعهد را شده است ، می باشد. ، دادخواست به شعبه *ارجاع و دادگاه طی دادنامه شماره *با مستندات مذکور در رای حکم به محکومیت خوانده ( س. م. ع. ) به پرداخت مبلغ دویست هزار تومان به ازای هر روز از تاریخ سررسید چک مورد تنازع ( ۹۲/۰۳/۳۰ ) لغایت اجرای حکم ، موضوع دادنامه ۳۴۲ و ۹۷ صادره از شعبه *در پرونده کلاسه *اجرای احکام اهر و پرداخت هزینه دادرسی در حق خواهان صادر نموده و با درخواست محکوم له ( ب. ب. ) اجراییه هم صادر شده است.و رییس کل محترم دادگستری اذربایجان شرقی نسبت به دادنامه شماره *در خواست اعاده دادرسی موضوع ماده ۴۷۷ قانون ایین دادرسی کیفری را نموده است. با ارسال پرونده به حوزه معاونت قضایی مشاوران ان مرجع به شرح ذیل اظهار نظر کرده اند: با ملاحظه و بررسی محتویات دو فقره پرونده های محاکماتی پیوست به قرار مندرج در گزارش ، نظر بر اینکه در پرونده کلاسه *طی دادنامه شماره *اقای س. م. ع. در موضوع عدم تعهد برای یک فقره چک ( موضوع خواسته ب. ب. ) به پرداخت ۱۴ میلیون تومان برای اصل خواسته بعلاوه هزینه های دادرسی و خسارت تاخیر تادیه محکوم شده و شعبه *طی دادنامه شماره *رای بدوی را تایید نموده و نیز در پرونده کلاسه *( بایگانی ۹. ۶۴۱ ) با خواسته ب. ب. س. م. ع. طی دادنامه شماره *صادره از شعبه *، مشار الیه ( س. م. ع. ) در موضوع همان یک فقره چک مابه النزاع بلحاظ عدم تعهد ، به پرداخت روزانه دویست هزار تومان در سررسید چک لغایت اجرای حکم مجددا محکومیت حاصل نموده که به لحاظ محکومیت نامبرده ( س. م. ع. ) در مرحله اول برای بار دوم صدور دادنامه شماره*۹۷/۱۱/۳۰ در شعبه *صحیح نبوده و کاملا مصداق بارز موضوع خلاف شرع بین می باشد. و پرونده در این مورد واجد رسیدگی مجدد در دیوان عالی کشور می باشد.با موافقت ریاست محترم قوه قضاییه پرونده به دیوان عالی کشور ارسال و حسب دستور جهت رسیدگی به این شعبه ارجاع به شرح ذیل مبادرت به صدور رای شده است. نظر به ضرورت اخذ توضیح از د. اقای س. م. ع. دائر براینکه از ۳ فقره دادنامه صادره به شماره های *۹۷/۱۱/۳۰ شعبه *که مطابق رای شماره *۹۸/۱/۲۹ شعبه *تایید شده است.۲ شماره ۰۱۰۳۳۹۷/۱۱/۳۰ صادره از شعبه *۳ شماره ۰۰۳۴۲ ۹۷/۴/۱۴ ( تصویر در صفحه ۷ پرونده می باشد. ) غیر از اصل مبلغ چک بابت خسارات تاخیر کدام رای اجرای شده است. چه مبلغی پرداخت کرده است. و ایا دادنامه شماره *۹۷/۱۱/۳۰ با دادنامه مشاره *۹۷/۱۱/۳۰ شعبه *از نظر زمانی ( زمان محاسبه خسارات تداخل دارد. یا خیر؟ به عبارت دیگر راجع به مدت زمان سررسید چک لغایت پرداخت وجه ان ، دو خسارت پرداخت شده یا صرفا یک خسارت منظور و پرداخت گردیده است. ایا علاوه بر پرداخت خسارات موضوع دو فقره دادنامه اخیر ، خسارات تاخیر مطابق نرخ تورم بانک مرکزی نیز محاسبه و پرداخت شده است.یا خیر؟ با توضیحات روشن و شفاف و بدون کلی گویی مطالب را بیان در صورتجلسه منعکس و سپس پرونده اعاده گردد. به منظور رفع نقص پرونده به همان شعبه *ارسال می گردد. تا به نیابت اولا پرونده های اجرایی را مطالبه و ثانیا با دعوت دادخواه توضیحات وی به شرح فوق اخذ گردد. با انجام نیابت و اعاده پرونده تحت نظر قرار گرفت. هیات شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید. پس از مشاوره چنین اتخاذ تصمیم می نماید.: نظر به ضرورت ملاحظه پرونده های ذیل ۱ پرونده کلاسه بایگانی *و نیز پرونده اجرایی ان ۲ پرونده کلاسه بایگانی *و نیز پرونده اجرایی ان ۳ پرونده اجرایی مربوط به دادنامه شماره *۹۷/۱۱/۳۰ شعبه *حقوقی موضوع پرونده کلاسه بایگانی *لذا پرونده به همان دادگاه بدوی شعبه *در این پرونده وجه چک با احتساب خسارات تاخیر تادیه مطالبه شده به شرح دادنامه شماره *دادخواه متضامنا به پرداخت اصل مبلغ چک و پرداخت خسارات تاخیر تادیه لغایت وصول براساس شاخص نرخ تورم بانک مرکزی محکوم گردیده است.و طی دادنامه شماره *شعبه ۱۵ تجدیدنظر استان تایید شده است.۲ پرونده کلاسه *که صرفا جهت مطالبه خسارات تاخیر در پرداخت وجه چک مطابق با نوشته عادی مورخ ۹۷/۳/۱۳ طرح دعوی شده و د. طی دادنامه شماره ۰۹۴۴ ۹۷/۱۱/۳۰ به پرداخت خسارات مذکور از سررسید ۹۷/۳/۱۳ لغایت صدور اجراییه در پرونده بابت محکومیت اصل چک به مدت ۸۲ روز ( بازه زمانی ۹۷/۳/۱۳ تا ۱۳۹۷/۶/۴ ) محکوم شده است.که با محاسبه جمع ان مبلغ چهارده میلیون تومان شده است.و علاوه بر پرداخت خسارات تاخیر این رقم نیز محکوم شده است.۳ پرونده کلاسه *شعبه سوم در این پرونده نیز مطالبه خسارات تاخیر مطابق صورتجلسه مورخ ۹۷/۳/۱۳ از قرار روزانه دویست هزار تومان از زمان سررسید لغایت وصول مقوم به ۲۵ میلیون تومان مطرح شده است ، دادگاه به شرح دادنامه شماره *د. را به پرداخت خسارات تاخیر در پرداخت وجه چک از سررسید ۹۷/۳/۳۰ لغایت زمان اجرای حکم و پرداخت وجه چک محکوم کرده است. رییس کل محترم دادگستری استان و مشاوران حوزه معاونت قضایی صرفا دادنامه اخیر یعنی شماره *۹۷/۱۱/۳۰ را واجد اشکال اعلام داشته اند و براین پایه نیز منجر به موافقت ریاست محترم قوه قضاییه و تجویز اعاده دادرسی شده است. حال انکه سایر ارای نیز واجد ایراداتی بین است.که ایجاب تجویز اعاده دادرسی دارد. تا تواما مورد رسیدگی و حکم واحد صادر و تعیین تکلیف گردد. ۱ در پرونده کلاسه *شعبه دوم محکومیت د. به پرداخت مبلغ چک ( سیصد میلیون ریال ) به نحو تضامنی بلااشکال است.لکن چون مطابق صورتجلسه مورخ ۹۷/۳/۱۳ به پرداخت خسارات تاخیر مطابق صورتجلسه توافق شده است.محکومیت د. به پرداخت خسارات تاخیر مطابق شاخص نرخ تورم بانک مرکزی واجد ایراد می باشد. نسبت به این قسمت تجویز اعاده دادرسی لازم دارد. ۲ در پرونده کلاسه *محکومیت دادخواه از بابت خسارات تاخیر تادیه روزانه مبلغ دویست هزار تومان از زمان سررسید یعنی تعهد دادخواه از مورخ ۹۷/۳/۳۰ لغایت زمان صدور اجراییه *صحیح است. لکن محکومیت بابت خسارات مذکور از ۹۷/۳/۱۳ لغایت ۹۷/۳/۳۰ ( به مدت ۱۸ روز ) واجد اشکال است. زیرا د. متعهد گردیده اگر وجه چک تا تاریخ ۹۷/۳/۳۰ پرداخت نشود. روزانه دویست هزار تومان پرداخت نماید. مضافا محکومیت به پرداخت خسارات تاخیر مبلغ محکومیت لغایت وصول نیز واجد ایراد است.زیرا انچه که مورد مطالبه بوده وجه التزام تاخیر در پرداخت می باشد. و مجددا نمی توان برای این خسارت ، خسارتی دیگر مطابق شاخص نرخ تورم بانک مرکزی منظور نمود لذا پرونده ها به معاونت محترم قضایی ارسال می گردد. تا با توجه به انچه مذکور افتاد اقدام لازم معمول و سپس جهت ادامه رسیدگی نسبت به اعاده دستور شایسته صادر نمایند.شعبه *
مستشار: ع. ح. عضو معاون: ا. م. م.