رأی خلاصه جریان پرونده
در پرونده کلاسه *حاوی ۹۸ برگ ملاحظه می گردد. ، در مورخه ۱۳۹۷/۱۰/۲۳ اقای ش. ن. ز. با وکالت اقای س. م. ف. دادخواستی بطرفیت خانم ف. ص. فرزند س. بخواسته صدور حکم به فسخ نکاح ( تنفیذ فسخ نکاح به علت تدلیس در امر ازدواج ) بدادگستری *تسلیم و در تشریح این دادخواست عینا چنین امده است: احتراما موکل اینجانب به موجب عقدنامه شماره ۶۲۴۶ دفترخانه *با خوانده عقد ازدواج دائم منعقد نموده است ، ایشان قبل از ازدواج و در زمان خواستگاری خود را دختری مجرد معرفی نموده که قبلا با کسی ازدواج ننموده است.موکل اینجانب بعد از گذشت حدودا ۱۱ ماه از تاریخ ازدواج اطلاع یافته که ایشان در گذشته یک بار ازدواج نموده و این موضوع را از موکل و خانواده وی که این شرط برای انها در درجه اهمیت قرار داشته و در زمان خواستگاری هم عنوان نموده بودند مخفی نگه داشته اند موکل اینجانب فسخ نکاح را طی اظهارنامه شماره *مورخ ۹۷/۹/۱۳ به اطلاع خوانده رسانده فلذا به استناد مواد ۱۱۲۰٫۱۱۲۸ و ۱۱۳۱ قانون مدنی تقاضای صدور حکم به تنفیذ فسخ نکاح و جمیع خسارات و هزینه دادرسی مورد استدعاست. مطابق کپی شناسنامه پیوست دادخواست ، زوجه در شناسنامه زوج دوشیزه معرفی شده است. ( ص ۲ ) اداره ثبت احوال گواهی نموده که زوجه در مورخه ۹۰/۱۲/۲۹ با اقای ح. ا. ازدواج و در تاریخ ۹۱/۹/۲۲ طلاق گرفته است. ( ص ۸ )
با ابلاغ نسخه ثانی دادخواست بخوانده و احضار طرفین به دادرسی ، اقای ا. س. از جانب خوانده اعلام وکالت می نماید. ضمنا زوجه متقابلا دعوای مطالبه ی مهریه اقدام و این دو دعوا تواما مورد رسیدگی قرار می گیرد. وکیل زوجه طی لایحه تسلیمی ( بخلاصه ) اعلام داشتند: زوجه دوشیزه و باکره بوده است.و زوجین ( زوج ) از موضوع ازدواج قبلی مطلع بوده است. ضمنا خیار فسخ نکاح فوریت دارد. و دعوای زوج خارج ازموضوع فوریت اقامه شده است. دادگاه پس از استماع اظهارات و دفاعیات طرفین و تحقیق از شهود هر یک از طرفین سرانجام ختم دادرسی را اعلام و طی دادنامه شماره *– ۹۸/۸/۱۸ با این استدلال: … نظر به اینکه حسب ماده ۱۱۳۱ قانون مدنی خیار فسخ فوری است.و نهایتا تشخیص مدتی که برای امکان استفاده از خیار لازم بوده بنظر عرف و عادت واگذار گردیده است ، نظر به وجود فاصله طولانی بین ازدواج طرفین پرونده تا زمان تقدیم دادخواست فسخ نکاح ( تنفیذ فسخ نکاح ) بنابراین دعوای خواهان غیر ثابت تشخیص و به استناد مواد ۱۱۳۱ و ۱۲۵۷ قانون مدنی حکم به رد دعوا خواهان ( اصلی ) صادر و زوج را به پرداخت مهریه محکوم می نماید.
این رای در مورخه ۹۸/۹/۲ به زوج ابلاغ و وی طی دادخواست مورخه ۹۸/۹/۹ به این رای اعتراض و پرونده پس از تبادل لوایح و رعایت سایر تشریفات قانونی ، به شعبه *ارجاع و این شعبه طی دادنامه شماره *– ۹۹/۲/۲۲ رای بدوی را تایید می نماید.
پرونده پس از وصول به دیوانعالی کشور ، جهت رسیدگی فرجامی به این شعبه ارجاع گردیده است.
لوایح طرفین هنگام شور قرائت گردید.
هیات شعبه درتاریخ بالا تشکیل است.پس از قرائت گزارش عضو ممیز اقای ح. م. و اوراق پرونده ، مشاوره نموده و بشرح ذیل انشای رای می گردد.
رأی متن رأی
صرفنظر از اینکه در اعمال فسخ نکاح ، رعایت فوریت عرفی شده یا خیر؟ دعوای زوج دائر بر فسخ نکاح بلحاظ تدلیس زوجه در نکاح ( کتمان ازدواج قبلی ) مسموع نمی باشد. زیرا مطابق ماده ۱۱۲۸ قانون مدنی که مقرر می دارد.: هرگاه در یکی از طرفین صفت خاصی شرط شده و بعد از عقد معلوم شود. که طرف مذکور فاقد وصف مقصود بوده برای طرف مقابل حق فسخ خواهد بود. خواه وصف مذکور در عقد تصریح شده یا عقد متبانیا بر ان واقع شده باشد. در پرونده مانحن فیه ، اگر چه زوجه ی فرجامخوانده در مورخه ۹۰/۱۲/۲۹ با اقای ح. ا. ازدواج نموده بود و در تاریخ ۹۱/۹/۲۳ از وی طلاق گرفته ، اما بعنوان دختر ( دوشیزه و باکره ) با زوج فرجامخواه حاضر ازدواج نموده و این موضوع ( دوشیزه و باکره بودن ) مورد تصدیق می باشد. و عدم ازدواج قبلی ( با وصف باکره بودن ) از اوصافی نیست که عقد متبانیا بر ان واقع شده باشد. و لهذا نتیجتا رای فرجامخواسته ی شماره *– ۹۹/۲/۲۲ شعبه *صحیحا صادر گردیده و از حیث رعایت اصول و تشریفات دادرسی ، ایراد موثری مشهود نمی باشد. مستندا به مواد ۳۹۶ و ۳۷۰ قانون ایین دادرسی مدنی رای فرجامخواسته ابرام و عین پرونده اعاده می گردد.
رییس شعبه *ح. ع. ح. ، مستشار دیوانعالی کشور ح. م.