رأی خلاصه جریان پرونده

در تاریخ ۱۴۰۰/۳/۹ اقای م. ش. بطرفیت همسرش خانم ف. ح. دادخواستی بخواسته صدور گواهی عدم امکان سازش جهت اجرای صیغه طلاق تقدیم نموده که حسب الارجاع در شعبه *ثبت و مورد رسیدگی قرار میگیرد در جلسه رسیدگی مورخ ۱۴۰۰/۴/۵ که با حضور زوجین تشکیل گردیده خواهان ( زوج ) اظهار داشت خواسته بشرح دادخواست تقدیمی است.طبق سند نکاحیه پیوست پرونده در سال ۱۳۷۶ با خوانده ازدواج دائم نمودم و چهار فرزند مشترک بنام های ع. ۲۲ ساله و د. ۱۹ ساله و ح. ۱۶ ساله و ی. ۱۴ ساله داریم و حدود یک سال است.اختلاف داریم تمامی حقوق مالی ایشان را پرداخت می کنم درخواست صدور گواهی عدم امکان سازش را دارم. خوانده اظهار داشت بنده با طلاق موافق نیستم و زندگی ام را دوست دارم. اگر خواهان اصرار به طلاق دارد. با طلاق موافقم ولی تمامی حقوق مالی خود را مطالبه می کنم. سپس دادگاه قرار ارجاع امر بداوری صادر نموده و داوران منتخب زوجین هر یک نظریه کتبی خود را که حاکی از عدم حصول سازش بین طرفین بوده تقدیم داشته اند در جلسه بعدی دادرسی بتاریخ ۱۴۰۰/۶/۲۳ زوجه ( خوانده ) اظهار داشت سال ۱۳۷۶ با خوانده ازدواج دائم نمودم چهار فرزند مشترک داریم همگی بزرگسال هستند بنده با طلاق موافق هستم مهریه ام چهل عدد سکه طلا تمام بهار ازادی عندالمطالبه است.که ان را مطالبه می نمایم جهیزیه و طلا در اختیار خودم است.بنده هم اکنون در منزل مشترک زندگی می کنم در مورد اجرت المثل کارهای منزل را تبرعا انجام داده ام و قصد اجرت المثل نداشتم خودم طبق عرف انجام میدادم حق نحله ۲۴ سال زندگی مشترک را بمیزانی که دادگاه تعیین مینماید. مطالبه دارم. درخصوص تنصیف دارایی از زمانی که ازدواج نمودیم یک منزل در کلاقه یاور دارد. که در طول زندگی خریداری شده است.و یکدستگاه خودرو ریو نیز دارد. ولی بنام خودش نیست مال و اموال منقول و غیرمنقول دیگری ندارد. و تقاضای مطالبه نفقه ایام عده را دارم. مدخوله هستم و در حال حاضر باردار نیستم دادگاه جهت شناسایی اموال زوج از اداره ثبت اسناد و اداره راهور *استعلام نمود و در جوابیه مورخ ۱۴۰۰/۶/۲۷ ثبت اسناد و املاک *اعلام گردیده که اقای م. ت. ش. فرزند ف. ا. دارای مالکیت ششدانگ در *می باشد. در جوابیه مورخ ۱۴۰۰/۶/۲۷ پلیس راهور *اعلام گردیده که اقای م. ش. در سیستم شماره گذاری راهور ناجا فاقد وسیله نقلیه می باشد. در جلسه رسیدگی مورخ ۱۴۰۰/۷/۲۰ زوج خواهان اظهار داشت قبول دارم. که منزل مسکونی در *یاور دارم. که ۱۱۰ مترمربع است.عقب نشینی داشت ارزش ریالی ان حدود دویست و پنجاه میلیون تومان است.خودرو ریو را فروخته ام بنام من نیست و مال و اموال دیگری ندارم. مهریه زوجه را قبول دارم. چهل عدد سکه است.که پرداخت نکرده ام و جهیزیه و طلا در اختیار خودش است.درخصوص نحله و نفقه ایام عده با نظر دادگاه حاضر به پرداخت هستم درخصوص اجرت المثل ایشان کارهای منزل را تبرعا انجام داده است.خوانده ( زوجه ) بیان داشت قبول دارم. منزل ایشان همان دویست و پنجاه میلیون تومان ارزش دارد. و درخصوص خودرو هم ادعایی ندارم. سرانجام دادگاه پس از اظهار عقیده قاضی مشاور ختم رسیدگی را اعلام و بموجب دادنامه شماره *مورخ ۱۴۰۰/۷/۲۵ پس از ذکر خواسته خواهان و توضیحات بعدی ایشان و مدافعات خوانده با اعلام اینکه مساعی داوران در اصلاح ذات البین موثر واقع نگردیده لذا با لحاظ نظریه قاضی مشاور باستناد مواد منعکس در رای از قانون مدنی و قانون حمایت خانواده گواهی عدم امکان سازش جهت اجرای صیغه طلاق و ثبت رسمی ان ظرف سه ماه از تاریخ ابلاغ دادنامه قطعیت یافته در یکی از دفاتر رسمی طلاق صادر و نوع طلاق را رجعی و عده ان را سه طهر اعلام و در اجرای ماده ۲۹ قانون حمایت خانواده مقرر داشته که حسب اظهار زوجه ، جهیزیه وطلای مندرج در سند ازدواج در اختیار خودش می باشد. و خواهان مکلف است.که مهریه مندرج در سند ازدواج را به زوجه پرداخت نموده و هم چنین مکلف به پرداخت نفقه ایام عده از قرار ماهیانه مبلغ هفتصد هزار تومان و نیز پرداخت مبلغ یکصد میلیون تومان بابت تنصیف دارایی و پرداخت مبلغ بیست میلیون تومان بابت نحله ایام زوجیت در حق زوجه می باشد. و چون فرزند ان مشترک همگی بالغ هستند لذا دادگاه درخصوص حضانت فرزند ان مواجه با تکلیف نمی باشد. ارائه گواهی پزشک ذی صلاح در مورد وجود یا عدم وجود جنین برای ثبت طلاق الزامی است. زوجین هر یک با تقدیم دادخواست نسبت به دادنامه صادره تجدیدنظرخواهی نموده اند و عمده اعتراض زوجه در مورد عدم تعیین اجرت المثل ایام زندگی مشترک و عمده اعتراض زوج درخصوص میزان ارقام تعیین شده بابت تنصیف دارایی و نحله ایام زوجیت برای زوجه می باشد. که پس از طی تشریفات قانونی و وصول پرونده بمرجع تجدیدنظر *حسب الارجاع وارد رسیدگی شده و جهت تعیین میزان نحله ایام زوجیت و نفقه ایام عده زوجه موضوع را بکارشناس ارجاع نموده و متعاقب ان زوج تجدیدنظرخواه طی لایحه تقدیمی از پرداخت حق الزحمه کارشناسی اظهار عجز نموده و سپس دادگاه ختم رسیدگی را اعلام و بموجب دادنامه شماره *مورخ ۱۴۰۰/۱۰/۲۲ با استدلال منعکس در ان اعتراض تجدیدنظر خواهان را غیرموجه و دادنامه تجدیدنظرخواسته را فاقد ایراد و اشکال قانونی تشخیص النهایه چون درخواست گواهی عدم امکان سازش از سوی زوج بوده و این که نامبرده حق الزحمه کارشناس را برای تعیین میزان حق نحله با وصف ابلاغ قانونی و مضی مهلت یک هفته پرداخت ننموده و هم چنین با مداقه در مفاد دادخواست تجدیدنظرخواهی زوجه و با عنایت به اینکه طرفین مدت ۲۴ سال با یکدیگر زندگی مشترک داشته اند و این که دارای چهار فرزند مشترک کبیر و رشید و رشیده می باشند لذا با اجازه حاصله از ماده ۳۵۱ قانون ایین دادرسی مدنی با اصلاح مبلغ حق نحله از دویست میلیون ریال بمبلغ یک میلیارد ریال ضمن رد تجدیدنظرخواهی تجدیدنظرخواهان دادنامه تجدیدنظرخواسته را با اصلاح بعمل امده نتیجتا تایید نموده است. دادنامه اخیرالذکر در تاریخ ۱۴۰۰/۱۰/۲۳ به زوج ابلاغ شد و نامبرده در تاریخ ۱۴۰۰/۱۱/۳ با تقدیم دادخواست نسبت به ان فرجام خواهی نموده که پس از تبادل لایحه و وصول پرونده به دیوان عالی کشور جهت رسیدگی به این شعبه ارجاع گردیده است. دادخواست فرجامی و لایحه جوابیه به هنگام شور قرائت میگردد.
هیات شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید. پس از قرائت گزارش اقای ح. ع. عضو ممیز و ملاحظه اوراق پرونده مشاوره نموده چنین رای می دهد:

رأی متن رأی

اقای م. ش. نسبت به دادنامه شماره *مورخ ۱۴۰۰/۱۰/۲۲ شعبه *متضمن اصلاح و تایید دادنامه شماره *مورخ ۱۴۰۰/۷/۲۵ صادره از شعبه *که بموجب ان به درخواست زوج فرجام خواه گواهی عدم امکان سازش جهت اجرای صیغه طلاق با لحاظ حقوق مالی متعلق به زوجه صادر گردیده فرجام خواهی نموده و عمده اعتراض نامبرده در مورد نحوه محاسبه و تعیین تکلیف تنصیف دارایی و میزان نحله ایام زوجیت تعیینی برای زوجه می باشد. که با توجه به محتویات پرونده هر چند اعتراض فرجام خواه در مورد تنصیف دارایی و رقم تعیین شده بابت شرط تنصیف وارد و موجه نمی باشد. زیرا حسب پاسخ استعلام واصله از اداره ثبت اسناد ذیربط و نیز اقرار فرجام خواه در جلسه دادرسی مرحله بدوی ثابت و مدلل است.که زوج فرجام خواه مالک یکدستگاه منزل مسکونی بوده که ارزش تقریبی ان از ناحیه طرفین بمبلغ حدود دویست و پنجاه میلیون تومان اعلام گردیده و این منزل مسکونی را هم در زمان زوجیت خود با زوجه خریداری نموده و مشمول شرط تنصیف مقرر در سند نکاحیه محسوب میگردد. که در صورت وقوع طلاق در مقام اجرای شرط مذکور ذیحق در ان خواهد بود و بفرض اینکه منزل یاد شده جزی مستثنیات دین محسوب گردد. این امر اجرای شرط تنصیف مقرر در سند ازدواج را منتفی نمیسازد و مالا مسقط حق زوجه از بابت شرط تنصیف در منزل مذکور نخواهد بود و لی اعتراض زوج فرجام خواه در مورد میزان نحله مقرر در دادنامه فرجام خواسته مالا وارد و موجه است.زیرا در دادنامه بدوی میزان نحله استحقاقی زوجه بمبلغ دویست میلیون ریال تعیین و مورد لحوق حکم قرار گرفته است. زوجه در مقام اعتراض و تجدیدنظرخواهی نسبت به دادنامه بدوی اساسا نسبت به میزان نحله تعیینی هیچ اعتراضی بعمل نیاورده و اساس اعتراض او صرفا در مورد عدم تعیین اجرت المثل ایام زندگی مشترک برای وی بوده که موجها مردود اعلام گردیده است.و هم چنین زوج هم در مقام تجدیدنظرخواهی نسبت به دادنامه بدوی فقط بمیزان نحله تعیین شده از حیث زیاد بودن ان اعتراض نموده است.و اگر چه دادگاه جهت تعیین و تشخیص میزان نحله استحقاقی زوجه قرار ارجاع امر بکارشناسی صادر نموده و زوج از پرداخت حق الزحمه کارشناسی اظهار عجز کرده و در مهلت مقرر قانونی نسبت به تودیع دستمزد کارشناس اقدامی بعمل نیاورده است.ولی چون میزان نحله تعیینی در دادنامه بدوی مورد اعتراض زوجه قرار نگرفته و زوج هم صرفا به زیاد بودن مبلغ نحله تعیینی معترض بوده لذا اقدام دادگاه محترم تجدیدنظر به افزایش میزان نحله از مبلغ دویست میلیون ریال بمبلغ یک میلیارد ریال بنفع زوجه و بضرر زوج با مقررات ماده ۳۴۹ قانون ایین دادرسی مدنی مغایرت داشته و بدون اعتراض موجه از سوی زوجه دادگاه محترم تجدیدنظر قانونا مجاز به افزایش میزان نحله مقرر در دادنامه بدوی نبوده و عدم تودیع دستمزد کارشناس از سوی زوج هم قانونا مجوزی جهت اقدام دادگاه درخصوص مورد نبوده است.و تنها اثر مترتب بر امتناع زوج از تودیع دستمزد کارشناس ، غیرموجه بودن اعتراض او در مورد میزان نحله تعیین شده و رد ان خواهد بود. بنابراین دادنامه فرجام خواسته در این قسمت که بدون توجه بمراتب مرقوم در فوق انشای گردیده بلحاظ عدم مطابقت ان با موازین قانونی واجد ایراد قانونی بوده و قابلیت ابرام ندارد. لهذا مستندا به بند ۲ ماده ۳۷۱ و بند ج ماده ۴۰۱ قانون ایین دادرسی مدنی دادنامه فرجام خواسته بنحو کامل نقض میگردد. و رسیدگی مجدد به شعبه دیگر دادگاه تجدیدنظر استان *بعنوان شعبه همعرض ارجاع میگردد. تا با توجه به محتویات پرونده و مراتب مرقوم در فوق نسبت به صدور رای مقتضی درخصوص تجدیدنظرخواهی زوجین نسبت به دادنامه بدوی اقدام نماید.
رییس شعبه *: ح. ع.
مستشار: ح. م. ه. مستشار: م. ح. م.