رأی شعبه بدوی دیوان عدالت اداری

نظر به اینکه، اولاً- نامبرده دارای مالکیت شش دانگ در پلاک ثبتی... برابر سند رسمی شماره... بخش یک مشهد می باشد، ثانیاً- جهت ثبت اموال غیر منقول و ابنیه به عنوان اثر تاریخی، مستنداً به ماده یک قانون مربوط به حفظ آثار ملی مصوب 1309/8/12 و ماده واحده قانون ثبت آثار ملی مصوب 1352/9/12، ملک باید دارای قدمت احداثی تا اواخر دوره سلسله زندیه باشد، یا واجد شئون ملی یا تاریخی باشد، که طرف شکایت دلیل و مستندی بر اینکه ملک مزبور دارای بنایی تا اواخر سلسله زندیه باشد و یا یک اثر ملی یا تاریخی داشته باشد و یا اینکه ملک مزبور در حریم درجه یک ملکی که دارای شرایط مزبور و منطبق با بند (ج) ماده واحده قانون تشکیل سازمان میراث فرهنگی کشور مصوبه 1364/11/10 و یا شرایط بند 6 ماده 3 قانون اساسنامه سازمان میراث فرهنگی مصوب 1367/2/1 را داشته باشد، ارایه ننموده تا بتوان آن را به عنوان آثار ارزشمند منقول و یا غیر منقول فرهنگی تاریخی، در فهرست آثار ملی و فهرست های ذی ربط ثبت نمود، ثالثاً- از آنجا که ملک مورد ادعا دارای مالکیت خصوصی است (حسب بند اولاً)، و طبق مواد 30، 31، 32، 38 و 39 قانون مدنی، هر مالکی نسبت به مایملک خود حق هرگونه تصرف و انتفاع را دارد، مگر در مواردی که قانون استثنا کرده باشد، بر اساس نظریه شورای محترم نگهبان به شماره 6076 مورخ 1361/7/17، مشمول قانون آثار فرهنگی نسبت به املاک شخص، مغایر با موازین شرعی تشخیص داده شده است و لذا دلیل و مدرکی مبنی بر استثنا نمودن ملک مزبور از مالکیت وی و قراردادن آن به عنوان آثار ملی، تاریخی و فرهنگی و یا به عنوان حریم درجه یک آثار ملی، تاریخی و فرهنگی وجود نداشته و ارایه ننموده اند، ثالثاً- ثبت ملک در فهرست آثار ملی به موجب ماده 3 قانون حفظ آثار ملی مصوب 1309/8/12 پس از تشخیص و اجازه کتبی وزارت معارف خواهد بود و نسبت به ملکی که دارای مالک خصوصی است، باید قبلاً به مالک یا مالکین مورد ثبت، اخطار و ابلاغ گردیده و در صورت اعتراض آنها در فرجه قانونی به اعتراض آنها رسیدگی و در نتیجه با وارد ندانستن اعتراض، ثبت آثار ملی نمایند و ملاحظه می گردد که در خصوص ملک مورد ادعا، مراتب مذکور رعایت و اقدام نگردیده است، علیهذا به استناد مراتب فوق الاشعار و اینکه طرف شکایت، دفاع مؤثر و موجهی به عمل نیاورده و نیز مستنداً به مواد 10 و 11 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب 1392، شکایت وی را محرز و مسلم دانسته، حکم به ورود شکایت و ابطال و رفع اثر از تصمیم طرف شکایت صادر و اعلام می نماید. رأی صادره به استناد ماده 65 قانون اخیرالذکر ظرف بیست روز پس از ابلاغ، قابل اعتراض و رسیدگی در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری می باشد.
رییس شعبه اول دیوان عدالت اداری
آشورلو

رأی شعبه تجدیدنظر دیوان عدالت اداری

باتوجه به بندهای 2 و 6 ماده 3 قانون اساسنامه سازمان میراث فرهنگی مصوب 1367 که وظیفه حفظ آثار ملی موضوع ماده دوم قانون راجع به حفظ آثار ملی مصوب 1309 و ماده واحده قانون ثبت آثار ملی مصوب 1352/9/12 با ثبت اثر در فهرست آثارملی، به عهده سازمان میراث فرهنگی و گردشگری قرار داده است، و از آنجایی که ثبت مال در فهرست آثار ملی با پیشنهاد سازمان مذکور و پس از تأیید هیأت عالی کارشناسی موضوع دستورالعمل تشکیل هیأت کارشناسی اموال فرهنگی تاریخی مصوب 1384/1/1 ریاست سازمان میراث و فرهنگی صورت می گیرد، بنابراین مالک مال غیرمنقولی که مال او به نظر این هیأت، به عنوان اثر ملی تحت حفاظت و نظارت دولت قرارگرفته، به ثبت مال در فهرست آثار ملی اعتراض دارد، بایستی هیأت کارشناسی را که نظر آن منشأ ثبت شده، طرف شکایت قرار دهد و به نظر این هیأت، مطابق بند 2 ماده 10 قانون دیوان، اعتراض نماید، لذا بنا به جهات فوق، نظر به اینکه تصمیم و اقدام سازمان میراث فرهنگی به ثبت مال در فهرست آثار ملی، با اتکا به نظر هیأت کارشناسی که متشکل از 7 الی 11 عضو متخصص و بند 5 اموال فرهنگی تاریخی بوده اتخاذ شده است، بنابراین درخواست ابطال این تصمیم و اقدام قبل از ابطال نظر هیأت کارشناسی، قابلیت استماع در دیوان را ندارد. لذا بنا به جهات فوق، تقاضای تجدیدنظرخواهی تجدیدنظرخواه مقرون به صحت تشخیص، و ضمن نقض رأی معترضٌ به، با استناد به ماده 17 و 71 قانون دیوان، قرار رد شکایت صادر و اعلام می گردد. رأی صادره قطعی است.
رییس و مستشار شعبه 6 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری
حسن مهدوی ـ محمد رضا دلاوری