اسقاط خیار غبن - 10/18/2014 12:00:00 AM

رأی دادگاه بدوی

در خصوص دادخواست آقای م.ف. با وکالت آقای ح.ه. به‌ طرفیت آقای م.ت. با وکالت بعدی خانم ز.ش. به خواسته تقاضای صدور حکم مبنی بر تأیید و تنفیذ فسخ مبایعه‌نامه مورخ 1392/3/10 به لحاظ غبن بسیار فاحش (افحش) در معامله مذکور مستنداً به فتوکپی مصدق قرارداد مورخ 1392/3/10 نظریه کارشناس تأمین دلیل اظهارنامه، وکالت‌نامه وکیل با این توضیح که وکیل محترم خواهان اعلام نموده موکل به‌ موجب یک برگ قرارداد بیع عادی مورخ 1392/3/10 سه دانگ از شش‌دانگ یک قطعه زمین را به مبلغ دویست و پانزده میلیون تومان از خوانده خریداری و قسمتی از ثمن را نیز پرداخت‌ نموده و پس از مدتی موکل مطلع گردیده مبلغ ثمن معامله بسیار بیشتر از قیمت واقعی آن تعیین‌شده و در واقع قیمت واقعی ملک صد و چهل میلیون تومان می‌باشد و به لحاظ غبن افحش تقاضای تأیید فسخ معامله را نموده است و دادگاه موضوع را به نظر کارشناس ارجاع و پس از وصول نظریه کارشناسی به شماره 824/س مورخ 1392/11/5 نظریه مذکور را از ناحیه خوانده موضوع به نظر هیأت سه‌نفره کارشناسی ارجاع که هیأت مذکور در تاریخ 1393/4/9 نظریه خود را ارائه که به ‌طرفین ابلاغ و مصون از تعرض باقی‌مانده است و کارشناسان محترم طی نظریه مذکور قیمت واقعی ملک را صد و پنجاه ‌و پنج میلیون تومان اعلام نموده‌اند لذا با عنایت به اینکه اولاً طرفین در بند 6/6 قرارداد کلیه خسارات من‌ جمله خیار غبن به ‌استثنای خیار تدلیس را اسقاط نموده‌اند و ثانیاً چون تفاوت قیمت واقعی (حسب اظهارنظر هیأت کارشناسان) و قیمت معامله‌شده کمتر از یک‌سوم قیمت معامله‌ شده می‌باشد که شاید عرف آن را به‌عنوان غبن فاحش که قابل مسامحه نباشد مورد پذیرش قرار بدهد و خیار غبن فاحش به استناد ماده 448 قانون مدنی ساقط گردیده ولی همانطوری که در اظهارات وکیل محترم نیز به نقل‌قول از دکتر کاتوزیان در صفحه 32 پرونده منعکس گردیده در صورتی غبن افحش مورد پذیرش قرار می‌گیرد که بهای قراردادی چندین برابر قیمت واقعی باشد. ولی در ما نحن فیه قیمت قراردادی تنها حدود یک‌سوم برابر قیمت واقعی، بیشتر قرار داده‌ شده است که عرف آن را غبن افحش که علی‌رغم اسقاط همه خیارات قابل استناد باشد، نمی‌داند. لذا دادگاه به کیفیت موصوف دعوی خواهان را ثابت تشخیص نداده و مستنداً به مواد 10-183-219-220-416-417-448 قانون مدنی و مواد 2 و 197 قانون آیین دادرسی مدنی حکم بر رد دعوی خواهان صادر و اعلام می‌گردد. رأی صادره حضوری ظرف بیست روز پس از ابلاغ قابل تجدیدنظرخواهی در دادگاه محترم تجدیدنظر استان تهران می‌باشد.
رئیس شعبه 2 دادگاه عمومی حقوقی ورامین
داداش زاده

رأی دادگاه تجدیدنظر استان

دادنامه تجدیدنظرخواسته به شماره 9309970207200390 مورخه 1393/5/15 صادره از شعبه دوم دادگاه عمومی حقوقی شهرستان ورامین که به ‌موجب آن حکم بر رد دعوی تجدیدنظرخواه م.ف. با وکالت ح.ه. به خواسته تأیید و تنفیذ فسخ قرارداد عادی مورخه 1392/3/10 به لحاظ غبن فاحش اشعار دارد، مخالف قانون و مقررات موضوعه بوده و اعتراض به شرح لایحه اعتراضیه وارد و مستوجب نقض آن می‌باشد زیرا که اولاً یکی از خیارات مختص عقد بیع که هریک از متعاملین می‌توانند از آن استفاده نمایند خیار غبن می‌باشد که این خیار ناظر به زمان عقد یا بعد از آن پس از حصول علم مبنی بر مغبون شدن از ناحیه یکی از متعاقدین می‌باشد که صاحب خیار پس از اعمال حق خود می‌تواند آن را به طریق مقتضی به اطلاع طرف دیگر قرارداد رسانیده و تأیید آن را از دادگاه درخواست نماید. ثانیاً، آنچه به ‌موجب بند 6-6 قرارداد مدرکیه متعاملین از خود ساقط نموده‌اند غبن بوده و شامل غبن فاحش و افحش نمی‌گردد که در مانحن فیه با توجه به قیمت کل موضوع قرارداد که بالغ بر 215 میلیون تومان می‌باشد تفاوت قیمت به میزان 60 میلیون تومان شامل غبن فاحش بوده که از ناحیه طرفین قرارداد ساقط نگردیده است. ثالثاً، اعمال حق مذکور نیز به‌محض مطلع شدن خریدار از تفاوت قیمت صورت پذیرفته و از این حیث خدشه‌ای بر آن وارد نبوده و نظریه ابرازی کارشناسان منتخب دادگاه نخستین نیز مؤید تفاوت قیمت به میزان 60 میلیون تومان می‌باشد که با در نظر گرفتن کل ثمن معامله (215 میلیون تومان) رقم 60 میلیون تومان داخل در غبن فاحش می‌باشد ازاین ‌رو دادگاه با قبول لایحه اعتراضیه و با استناد به قسمت اول از ماده 358 از قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی و مواد 416 – 417 – 420 از قانون مدنی ضمن نقض دادنامه معترض‌عنه مبنی بر تأیید فسخ قرارداد عادی مورخه 1392/3/10 راجع به سه دانگ از شش‌دانگ یک قطعه زمین دارای پلاک ثبتی ... فرعی از ... اصلی واقع در ورامین صادر و اعلام می‌نماید. رأی صادره حضوری و قطعی است.
رئیس و مستشار شعبه 18 تجدیدنظر استان تهران
امانی شلمزاری - کریمی